Bệnh Newcastle, hay còn được biết đến với tên gọi bệnh viêm đường hô hấp và tiêu hóa lởmọt (ND), là một bệnh lây nhiễm nhanh chóng ở gia cầm, đặc biệt là ở gà. Bài viết này dagalive.net sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh Newcastle, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến các phương pháp điều trị hiệu quả.
Nguyên nhân gây ra bệnh Newcastle ở gà:
Bệnh Newcastle do virus Newcastle (NDV) gây ra, thuộc họ Paramyxoviridae. Vi khuẩn này có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa gà mắc bệnh và gà khỏe mạnh, hoặc thông qua chất cô lập từ môi trường nhiễm bệnh.
Bệnh Newcastle dịch tả ở gà
Nguyên nhân:
Dịch tả gà là bệnh do virus gây nhiễm, có thể lây truyền qua đường tiêu hóa, hô hấp và tiếp xúc trực tiếp.
Triệu chứng:
- Sưng đầu và chân.
- Mắt vàng, chảy nước mắt.
- Tiêu chảy, giảm năng suất trứng.
Biện pháp phòng ngừa:
- Tiêm phòng đúng đắn theo lịch trình.
- Đảm bảo vệ sinh môi trường chăn nuôi.
- Kiểm tra và cách ly gà nghi ngờ mắc bệnh.
Con đường lây bệnh Newcastle ở gà
Loài vật bị nhiễm bệnh:
Gà ở mọi độ tuổi đều đối diện với rủi ro nhiễm bệnh. Gà con mới nở được bảo vệ bởi kháng thể mẹ truyền từ gà mẹ, người đã được tiêm phòng đầy đủ vaccine. Trong tự nhiên, các loài chim cũng có khả năng nhận thức và phản ứng với bệnh. Ví dụ, vịt và ngỗng có thể nhiễm virus chủng độc lực cao mà gần như không có biểu hiện hay triệu chứng nào của bệnh.
Đường lây lan:
Virus xâm nhập vào cơ thể gà chủ yếu thông qua đường tiêu hóa, nhưng cũng có khả năng lây qua đường hô hấp. Bệnh có thể xảy ra quanh năm, tuy nhiên, thường tăng cao vào mùa đông xuân.
Cơ chế gây bệnh:
Virus xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa hoặc đường hô hấp, trước hết thông qua niêm mạc hầu họng, sau đó vào máu gây nhiễm trùng huyết. Sau đó, virus lan truyền qua máu đến các cơ quan tổ chức trong cơ thể, tấn công các cơ quan và mạch máu, gây ra hiện tượng xuất huyết và hoại tử. Hành động này gây rối loạn tuần hoàn và ảnh hưởng đến trung khu hô hấp và hệ thần kinh trung ương, dẫn đến các triệu chứng thần kinh và khó thở.
Các dạng thể bệnh Newcastle ở gà
Newcastle ở gà là một căn bệnh có diễn biến rất phức tạp, chúng có tới 5 thể bệnh khác nhau với các đặc điểm khác nhau.
Thể Doytle (Tác động đến đường ruột):
- Bệnh ở dạng cấp tính, dẫn đến tỷ lệ tử vong 100% ở mọi lứa tuổi.
- Đầu gà bị sưng, mặt phù, chảy nước mắt và nước mũi.
- Gà thường trải qua cơn co giật và liệt chân, không thể di chuyển được.
- Tiêu chảy phân có màu xanh, và có trường hợp đi ngoài phân có chứa máu.
Thể Beach (Tác động đến dây thần kinh):
- Bệnh ở dạng cấp tính, có tỷ lệ tử vong cao, lên đến 100%.
- Gà thường trải qua cơn co giật và không thể đứng vững.
Thể Hitchner (Tác động đến hô hấp):
- Bệnh nhiễm ở mức độ nhẹ.
- Gây ảnh hưởng đến quá trình hô hấp của gà.
- Tỷ lệ tử vong thấp so với các thể khác.
Thể Baudette:
- Bệnh thường xuất hiện trên đàn gà nhỏ.
- Gà con có biểu hiện co giật và không thể đứng vững.
- Tỷ lệ tử vong thường thấp hơn so với các thể khác.
Thể đường ruột không có triệu chứng:
- Bệnh có biểu hiện không rõ ràng.
- Chủng virus nhóm lentogen thường được sử dụng để điều chế vaccine trong trường hợp này.
Những biểu hiện đặc trưng của từng thể virus Newcastle giúp xác định và đối phó với bệnh một cách hiệu quả, đặc biệt trong việc phát triển các phương pháp tiêm phòng và điều trị.
Bệnh Newcastle ở gà có triệu chứng
Bệnh Newcastle ở gà có thể xuất hiện với nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào thể chủng virus và mức độ nhiễm trùng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến và biện pháp đối phó:
Sưng đầu và mắt:
Gà mắc bệnh Newcastle thường bắt đầu có triệu chứng sưng đầu và mắt. Mắt có thể chảy nước và có dấu hiệu của mất khả năng nhìn rõ.
Khó khăn trong việc bay và di chuyển:
Gà bị mất năng lực bay và di chuyển một cách bình thường. Gà có thể đứng ở một chỗ, không có sự linh hoạt và năng động.
Tiêu chảy và phân xanh:
Tiêu chảy là một trong những biểu hiện thường gặp. Phân thường có màu xanh và có thể đi kèm với máu.
Cơn co giật và liệt chân:
Gà có thể trải qua cơn co giật và trở nên liệt chân. Liệt chân là một biểu hiện của tổn thương dây thần kinh.
Ảnh hưởng đến hô hấp:
Các triệu chứng về hô hấp như ho, sổ mũi, và khó thở có thể xuất hiện. Gà có thể có vấn đề với quá trình hô hấp và tiền sử khó thở.
Tăng tần suất tử vong:
Bệnh Newcastle có thể gây tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là ở những đàn gia cầm không được tiêm phòng.
Cách chữa bệnh Newcastle ở gà
Rất tiếc, nhưng hiện tại không có phương pháp chữa trị cụ thể cho bệnh Newcastle ở gà. Bệnh này thường gây tỷ lệ tử vong cao và không có thuốc chữa trị đặc hiệu. Do đó, một số biện pháp quan trọng tập trung vào việc kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Dưới đây là một số cách quản lý khi đàn gà nhiễm bệnh:
Cách ly:
- Cách ly ngay lập tức các gà mắc bệnh để ngăn chặn sự lây lan.
- Ngăn chặn sự tiếp xúc giữa đàn gà khỏe mạnh và gà mắc bệnh.
Tiêm phòng:
- Triển khai chương trình tiêm phòng đầy đủ và đúng đắn theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Cập nhật các loại vaccine mới và hiệu quả nhất.
Quản lý môi trường:
- Duy trì môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát và khô ráo.
- Giảm tần suất tiếp xúc với động vật hoang dã và loài chim hoặc gia cầm khác.
Hỗ trợ y tế:
- Cung cấp chế độ dinh dưỡng tốt và nước sạch.
- Hỗ trợ bác sĩ thú y trong việc quản lý các triệu chứng và tình trạng sức khỏe của gà.
Diệt ký sinh trùng:
Kiểm soát và loại bỏ các ký sinh trùng như ve, bọ chét, có thể truyền bệnh.
Bảo vệ đàn gà khỏe mạnh:
Tăng cường các biện pháp bảo vệ sức khỏe của đàn gà, bao gồm cung cấp thức ăn chất lượng và duy trì môi trường sống tốt.
Lưu ý rằng việc chữa trị bệnh Newcastle ở gà thường khó khăn và chủ yếu là về việc ngăn chặn sự lây lan và duy trì sức khỏe của đàn gia cầm. Trong mọi trường hợp, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y là quan trọng để có kế hoạch quản lý và điều trị phù hợp.
Cách phòng bệnh:
Bệnh Newcastle ở gà có khả năng lây lan nhanh chóng, vì vậy, việc phòng tránh cần được thực hiện một cách chặt chẽ để đảm bảo sức khỏe cho đàn gà. Để thực hiện điều này, người nuôi có thể thực hiện các biện pháp sau đây:
Vệ sinh trang trại:
- Định kỳ thực hiện vệ sinh, khử trùng và sát trùng chuồng trại cùng với dụng cụ chăn nuôi, sử dụng vôi bột hoặc các loại thuốc sát trùng chuyên dụng.
- Trộn chất độn chuồng với men vi sinh có công dụng hút ẩm, giảm khí độc thải từ quá trình phân hủy, và ức chế mầm bệnh.
- Thường xuyên cọ rửa máng ăn và máng uống dành cho gà.
- Kiểm soát nghiêm ngặt ra vào trang trại để ngăn chặn sự tiếp xúc của gia cầm với mầm bệnh.
- Nhập gà về cách ly ít nhất 10 ngày trước khi đưa vào đàn để theo dõi sức khỏe.
Phòng bệnh Newcastle ở gà bằng vaccine Newcastle:
- Tiêm phòng vaccine đầy đủ cho đàn gà để đảm bảo bảo hộ tốt nhất.
- Tránh sử dụng vaccine vô hoạt ít, vì chúng có khả năng sản sinh miễn dịch kém.
- Ưu tiên sử dụng vaccine nhược độc, phổ biến và dễ sử dụng như vaccine cho uống, nhỏ mắt, hoặc nhỏ mũi.
- Thực hiện tiêm phòng ngay từ giai đoạn 5-10 ngày tuổi, phù hợp với loại vaccine sử dụng.
- Nhắc lại vaccine sau 10-14 ngày để nâng cao hiệu quả phòng bệnh.
Lưu ý: Chỉ tiêm phòng cho những con gà khỏe mạnh để đảm bảo hiệu quả của vaccine và tránh tình trạng tiêm phòng đối với những con đang ốm.
Hy vọng rằng qua nội dung của bài viết này, các chủ nuôi gà đã hiểu rõ hơn về Bệnh Newcastle ở gà . Việc tuân thủ các lưu ý trên sẽ đảm bảo rằng gà của bạn luôn có đủ nguồn nước, giúp duy trì sức khỏe và khả năng phát triển tốt nhất.